Ankara-Kahire hattında devam eden normalleşme sürecinde yeni bir aşamaya geçiliyor. 2013 yılından bu yana ilk kez Mısır'a giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, havalimanında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından karşılandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından İttihadiye Sarayı'nda resmi törenle karşılandı. İki lider resmi törenin ardından baş başa görüşme gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, ortak basın toplantısı öncesinde Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantıları'nın Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin ortak bildiriyi imzaladı.
Erdoğan ve Sisi ortak basın toplantısı düzenledi
İki lider ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkanlar;
Sayın Cumhurbaşkanının nazik davetine icabetle uzun bir sürenin ardından ki 12 yıl yeniden Kahire'de olmaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Şahsıma ve heyetime gösterilen hüsnü kabulden ötürü sayın Sisi başta olmak üzere tüm Mısırlı kardeşlerime şahsım ve heyetim adına teşekkür ediyorum.
Dünkü kazadan dolayı Erzincanlı kardeşlerime buradan geçmiş olsun dileklerimi iletmek istiyorum. Özel bir maden ocağında dün yaşanan toprak kaymasında maalesef 9 işçimiz toprak altında kaldı. Bu 9 kardeşimizi arama kurtarma çalışmaları çok yoğun şekilde devam ediyor. Çalışmaları koordine etmek üzere İçişleri Bakanımız ile Enerji Bakanımızı Erzincan'a gönderdik. Düzenli olarak kendilerinden bilgi alıyoruz. Bölgede 827 uzman personel bulunuyor. Ayrıca 626 araç, 32 iş makinası, 97 aydınlatma kulesi, 6 drone, 44 jeneratör kaza sahasındaki çalışmalara destek veriyor. İşçilerimize ulaşıncaya kadar çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
Mısır'la bin yılı aşan içiçe geçmiş ortak bir tarih ve kültüre sahibiz. Bu köklü mirastan aldığımız güçle Türkiye-Mısır ilişkilerini hak ettiği seviyeye çıkartma gayretindeyiz. Aynı güçlü iradenin Mısır tarafında da olduğunu görüyoruz. Değerli kardeşimizi konsey toplantımızı gerçekleştirmek üzere ilk fırsatta Ankara'ya beklediğimi söyledim.
İlave adımlar hakkında fikir alışverişinde bulunduk. Savunma sanayi çok ciddi potansiyele sahip olduğumuz diğer alan. Mısır savunma sektörüne önemli yatırımlar yapıyor. Mısır'la güçbirliğine giderek ortak projeler geliştireceğimize inanıyorum. Nükleer ve yenilenebilir alanındaki işbirliğini geliştirmeyi değerlendiriyoruz. Turizm ve kültür alanında mevcut bağları daha da kuvvetlendirmek adına gayret sarfedeceğiz. Kahire'deki Yunus Emre Enstitüsü Türkçe'ye en fazla ilgi gösterilen şube konumundadır. 20 bin Mısırlının Türkçe öğrenmek üzere kurslara kayıt yaptırması memnuniyet vericidir.
İşgal edilmiş Filistin topraklarında yaşanan insanlık dramı gündemimizin ilk sırasında yer aldı. Çocuk ve kadın 28 binden fazla Filistinli kardeşimiz şehit edildi, 70 bine yakın masum yaralandı. Savaşta dahi dokunulmaması gereken cami, kilise, hastane, okul BM binaları bombalandı. Netanyahu yönetimi işgal, yıkım ve katliam politikasını tüm tepkilere rağmen pervasızca sürdürüyor. Ateşkesin bir an evvel tesisi, insani yardımların engelsiz bir şekilde Gazze'ye sevki önceliğimizdir. Ülkemizden uçak ve gemilerle 34 bin tonun üzerinde yardım malzemesini sevk ettik. Yardımların ulaştırılmasında Mısır makamlarının desteğini özellikle ifade etmek istiyorum. Mısır Kızılay, Sağlık ve Nüfus Bakanlığı ve kurumlara teşekkür ediyorum.
İnsani yardımlarımızın yanısıra refakatçıları dahil 700'den fazla Filistinli kardeşimizi ülkemize getirdik. Gazze içinde bir sahra hastanemizin tesisi için uzmanlarımız çalışıyor. Hastanenin en kısa zamanda faaliyete geçmesi noktasında Mısırlı kardeşlerimizin desteğine güveniyoruz. Gazze halkının topraklarından sürgün ettirilmesi girişimleri bizler için yok hükmündedir. Gazze'nin insansızlaştırılması kabul edilemez.
Mısır'ın bu konudaki dirayetli ve kararlı tutumunu takdirle karşılıyor ve destekliyoruz. Netanyahu yönetimi katliamlarını Gazzeli sivillerin sığındığı son nokta olan Refah'a taşımaktan uzak durmalıdır. İslam dünyası, BM Güvenlik Konseyi başta olmak üzere uluslararası toplum sonu soykırıma varacak bu çılgınlığa izin vermemelidir. Mısırlı kardeşlerimizle işbirliği ve dayanışma halinde olmaya devam edeceğiz. Gazze'nin yeniden toparlanması ve imarı için Mısır'la birlikte çalışmaya hazırız.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'nin konuşmasından öne çıkanlar:
Strateji ortaklığı kesinlikle iki ülkenin çok iki merkezli ağırlıklı, barış anlamında, istikrarı ve aynı zamanda refah ve gelişme açısından görüyoruz.
İki ülkenin ciddi anlamda terör ve diğer ekonomik sıkıntıları şu andaki genel bir durum. Burada şu andaki Mısır'la Türkiye arasındaki ilişkilerden ciddi anlamda gurur duyuyoruz. İnsani yardımlar, Gazze'deki yardımları ciddi anlamda önemsiyoruz.
Yardımlar ihtiyaçları karşılamıyor. Sayın Erdoğan'la konuştuğumuzda özellikle ateşkesin yapılması, Batı Şeria'da sukunete ulaşılmasını ve bir an önce Filistin'in ilanını istiyoruz. 1967 anlaşma ve sınırlarına göre başkentin Kudüs olarak ilan edilmesi lazım. İki ülkenin Libya konusundaki anlaşmasını beyan ettik. Meclis ve askeri açıdan Libya'daki bütünlüğü ve gelişmesiyle alakalı konular. Libya konusunda Türkiye ile işbirliği yapıyoruz. Bölgedeki bütün ilişkileri Türkiye ile beraber bir an önce daha iyi bir seviyeye getireceğiz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan BAE'den Mısır'a geçti
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı Dubai Uluslararası Havalimanı'nda, BAE Ekonomi Bakanı Abdullah bin Tuk el-Mari, Türkiye'nin Abu Dabi Büyükelçisi Tugay Tunçer, Dubai Başkonsolosu Onur Şaylan ve diğer yetkililer uğurladı.
Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da Mısır'a gitti.
Mısır'da 2 milyar doları aşan Türk yatırımı var
Mısır, Türkiye’nin Afrika’daki en büyük ticaret ortağı. Ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. Savunma sanayii alanında önemli bir iş birliği potansiyeli de mevcut.
Mısır'da 2 milyar doları aşan Türk yatırımı var. Bu yatırımların yenileriyle birlikte genişletilmesi hedefleniyor. Filistin-İsrail meselesi başta olmak üzere, Doğu Akdeniz, Libya, Sudan ve Somali gibi bölgesel konularda da eşgüdüm önem taşıyor.
Son ziyaret 2013'teydi
Mısır'a Cumhurbaşkanı düzeyindeki son ziyaret 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından 7 Şubat 2013'te gerçekleştirildi. İki ülke arasındaki ilişkiler, 3 Temmuz 2013'teki darbenin ardından koptu; istihbarat servisleri arasındaki temasla başlayan süreç, bakan ziyaretleri ve karşılıklı büyükelçi atamaları ile devam etti.
Erdoğan ve Sisi, süreç içinde yüz yüze de görüştü. 2022'de Katar'da düzenlenen Dünya Kupası'nda, 10 Eylül 2023'teki G-20 Zirvesi’nde ve 11 Kasım 2023'te Riyad’da düzenlenen Gazze konulu İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği ortak zirvesi marjında bir araya geldi.
