Ukraynalı ve ABD'li üst düzey yetkililer arasındaki görüşmeler, Moskova ve Kiev'in karşılıklı saldırıları sonucu üç kişinin öldürülmesinden saatler sonra Cidde'de başladı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy'nin ofisinin başkanı Andriy Yermak Salı günü yaptığı açıklamada, ABD ile Ukrayna arasında Rusya'nın savaşını sona erdirmek üzere Suudi Arabistan'da yapılan görüşmelerin "çok yapıcı bir şekilde başladığını" belirtti.
Yermak, Cidde'de ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Beyaz Saray özel temsilcisi Steve Witkoff ile bir araya gelen Ukrayna heyetinde yer alıyor ve Moskova'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı ve dördüncü yılına giren topyekûn savaşın nasıl sona erdirilebileceğini görüşüyor.
Yermak Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, "Adil ve kalıcı bir barış için çalışıyoruz" dedi.
Rubio toplantı öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin kendi önlemlerini önermek yerine Ukraynalı yetkilileri barış için gerekli gördükleri koşullar konusunda dinleyeceğini söyledi.
Rubio gazetecilere verdiği demeçte, "Sanırım ne kadar ileri gitmeye istekli olduklarını dinlemek ve bunu Rusların ne istediğiyle karşılaştırıp gerçekten ne kadar uzakta olduğumuzu görmek istiyoruz," dedi.
Rubio ayrıca acıları önlemenin "tek yolunun" tavizlerden bahsetmek olduğunu söyleyerek, ABD'nin Kiev'den Rus birliklerinin tüm topraklarından çekilmesini içeren barış planındaki değişiklikleri yeniden gözden geçirmesini isteyeceğini ima etti.
Pazartesi günü Associated Press'e konuşan iki Ukraynalı yetkili, Karadeniz bölgesini kapsayan bir ateşkes, uzun menzilli füze saldırıları ve Rusya'da tutulan Ukraynalı mahkumların serbest bırakılmasını önereceklerini söyledi.
Masada ayrıca Kiev ve Washington arasında Ukrayna'nın nadir toprak mineralleri konusunda bir anlaşma yapılması ve Washington'un yatırım karşılığında mineral zenginliklerine erişiminin sağlanması da bekleniyor.
Rubio nadir toprak ve kritik mineral anlaşmalarının imzalanabileceğini ancak bunun ABD'nin Ukrayna ya da Rusya ile görüşmeleri ilerletmesi için bir ön koşul olmadığını söyledi.
Rubio, anlaşmanın kesin ayrıntılarını müzakere etmenin daha mantıklı olabileceğini söyledi.
Nadir toprak elementleri anlaşmasına ilişkin önceki görüşmeler, Zelenskiy'nin Şubat ayı sonunda Beyaz Saray'a yaptığı ziyaretin ardından Oval Ofis'te yaşanan eşi benzeri görülmemiş bir tartışmayla sonuçlanmıştı.
Görüşmenin ardından Trump Zelenskiy'nin barış için "hazır" olmadığını açıkladı. Ukraynalı lider herhangi bir anlaşmanın Rusya'nın savaşı sürdürmesini ya da Ukrayna'yı yeniden işgal etmesini engelleyebilecek gerçek güvenlik garantileri içermesi gerektiğinde ısrar etti.
Bunun üzerine ABD, Washington ve Kiev arasındaki askeri destek ve bazı istihbarat paylaşımını durdurdu. Trump yönetimi üyeleri Cidde'deki olumlu görüşmelerin ardından bu kesintinin kaldırılabileceğini öne sürdü.
Kremlin ise Ukrayna'nın NATO askeri ittifakına katılma teklifinden vazgeçmesi ve Moskova'nın kısmen işgal ettiği bölgeleri Rus olarak tanıması koşuluyla saldırılara son vereceği yönündeki uzun süredir devam eden tutumunu sürdürdü.