Haber: Betül Vural
Türkiye’de 65 yaş üstü, engelli, basın mensubu, şehit ailesi ve gazi olan vatandaşlar, toplu taşıma hizmetinden ücretsiz olarak yararlanabiliyor. Fakat geçtiğimiz gün, Tüm Özel Halk Otobüsleri Birliği, Türkiye’nin her yerindeki özel halk otobüslerinde 65 yaş üstü vatandaşlara ve engellilere sağlanan ücretsiz toplu taşıma hizmetinin kaldırılması yönünde talepte bulundu. Tüm Özel Halk Otobüsleri Birliği (TÖHOB) Başkanı Ercan Soydaş, taleplerinin karşılık bulması için 15 Ekim’e kadar bekleyeceklerini bildirdi.
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Soydaş, ‘’Biz Türkiye’de ücretsiz hizmet veren tek özel sektörüz. 65 yaş üstüne ücretsiz hizmetle ilgili düzenleme yapılsın, esnafın hakkı verilsin, taşınan da taşıyan da mutlu olsun istiyoruz’’ dedi.
‘’Ücretsiz toplu taşıma hizmeti suistimal ediliyor’’
Ücretsiz toplu taşıma hizmetinin ‘suistimal edildiğini’ savunan Soydaş, ‘’Bizim yaşlılarla, engellilerle bir problemimiz yok. Fakat her geçen gün biniş sayıları artıyor, ücretsiz olduğu için de suistimal ediliyor. Artan maliyetlerden sonra artık esnafı durduramaz olduk. Esnaf, ‘Giderimizi karşılayamıyoruz, buna bir çözüm bulunsun’ diyor. Biz de 15 Ekim’e kadar ilgili bakanlıkların çözüm bulacağını umut ederek bekleyeceğiz’’ diye konuştu.
15 Ekim’de taleplerinin karşılık bulmaması halinde uygulanacak kararı da açıklayan Soydaş, ‘’15 Ekim’den sonra, şehit aileleri, gazi ve gazi yakınları, basın mensupları ve emniyet mensupları hariç özel sektör araçlarında ücretsiz hizmet yapmayalım yönünde bir görüş birliğine varıldı’’ ifadelerini kullandı.
‘’65 yaş üstü vatandaşları ve engelliler, kamu otobüsleri ile taşınsın’’
Sektörün artık ‘sürdürülemez’ hale geldiğini belirten Soydaş, ‘’Kamuoyu, bizi belediye otobüsleriyle kıyaslıyor. Fakat belediye otobüslerinin bütün giderleri kamu bütçesinden karşılanıyor. Biz ise yolculuk geliri ile bu işi sürdürmeye çalışıyoruz. Dolayısıyla buna çözüm bulunması gerekiyor. Umuyoruz ki olumlu bir sonuç çıkar ve kimse mağdur olmaz’’ şeklinde konuştu.
Soydaş, ‘’15 Ekim’den sonra yaşlı ve engellilerimize ücretsiz hizmet vermeyelim, bu vatandaşlar kamu otobüsleri ile taşınsınlar istiyoruz. Sonuçta kamunun giderleri hepimizin ödediği vergilerden karşılanıyor’’ dedi.
‘’Engelli raporu yüzdesi, 70’e çıkarılmalı’’
Engelli vatandaşlara sağlanan ücretsiz toplu taşıma hizmetinin ‘kötüye kullanıldığını’ dile getiren Soydaş, ‘’Engellilerin topluma entegre olması için bir kanun çıkarıldı, bu yönde sadece engellilere sağlanacak bir hizmet var. Fakat yüzde 40 rapor alan herkes engelli kategorisinde değerlendiriliyor. Bu sayı da olağanüstü hızla artıyor. Çünkü insanlar, yüzde 40 engelli raporunu şeker hastalığı tansiyon gibi hastalıklarla alabiliyor. Engellilerin menfaatine olan bir durumun bu kadar suistimal edilmesine göz yumulmaması lazım. Dolayısıyla bu yüzde, 70’e çıkarılmalı’’ sözlerini kullandı.
‘’Herkes iflasın eşiğinde’’
Ankara’da her gün ‘yüzlerce’ sahte kart tespit edildiğinin altını çizen Soydaş, ‘’Bu suistimalleri önlemek lazım. Bu sektör küçük bir sektör değil. Türkiye’de bu işten geçimini sağlayan on binlerce aile var’’ açıklamasında bulundu.
Soydaş, sözlerini şöyle sonlandırdı: ‘’Taleplerimizi ilettik, umarız ki çözüm üretilir. Aksi takdirde 15 Ekim’den sonra biz istesek de esnaf arkadaşlarımızı durduramayız. Artık herkes iflasın eşiğinde. Birçoğu hattını bırakıp gitti. Bizim derdimiz sektörü ayakta tutmak. Taleplerimiz karşılanmazsa kontak kapatarak halkı cezalandırmayız ama muhtemelen saydığım 4 grubun dışındaki ücretsiz taşıdığımız yolculara ‘kamu araçlarını kullanın’ deriz.’’
‘’Yüzde 70 önerisi kabul edilebilir değil’’
Öte yandan, Engelliler Konfederasyonu Başkanı Mustafa Özsaygı, engelli raporu için yüzde 70 talebini, ‘kabul edilebilir bir şey değil’ diye nitelendirdi. Özsaygı, ‘’Yüzde 70 ve üzeri engelliler zaten büyük ölçüde otobüs, toplu taşıma kullanmıyorlar. Önemli olan yüzde 40 ve üzeri olanlar, yani sokağa çıkabilecek durumda olanlar. Yüzde 70 önerisi çok saçma bir şey, kabul edilebilir değil’’ dedi.
Özel halk otobüslerinin kuruluş kanunlarında, kamu otobüsleriyle aynı hizmetleri verme zorunlulukları olduğunu vurgulayan Özsaygı, ‘’Belediyeler, yıllar önce özel halk otobüslerine, kamu otobüslerinin verdikleri hizmetleri vermek kaydıyla toplu taşıma yetkisi verdiler. Dolayısıyla belediye otobüsleri, nasıl toplumun bu sosyal tabakalarına ücretsiz hizmet sunuyorsa aynı zorunluluk özel halk otobüsleri için de geçerli’’ ifadelerini kullandı.
Bundan önce de bazı illerde özel halk otobüslerinin söz konusu vatandaşlara ücretsiz toplu taşıma hizmeti vermediğini hatırlatan Özsaygı, ‘’Zaten şimdiye kadar da bazı illerde özel halk otobüsleri, 65 yaş üstünü ve engellileri ücretsiz olarak otobüslere bindirmiyordu’’ diye konuştu.
‘’Filler tepişir, çimenler ezilir’’
65 yaş üstü vatandaşlar ve engellilere sağlanan ücretsiz toplu taşıma hizmeti kaldırılırsa, bunun ‘çok yanlış bir karar’ olacağını belirten Özsaygı, ‘’Filler tepişir, çimenler ezilir. Yani burada olan 65 yaş üstüne ve engelli vatandaşlara olacak. Eğer özel halk otobüslerinin bakanlıklarla arasında alacak verecek sıkıntısı varsa bunu bizlere yansıtmamalı, kendi aralarında çözmeliler’’ diye sözlerini noktaladı.