Geniz akıntısı, burnun salgıladığı mukusun boğaza doğru akmasıyla oluşan doğal bir süreçtir. Dışarıdan bir besin veya sıvı alımı söz konusu olmadığı için orucu bozucu bir etki taşımaz.
Geniz akıntısı orucu bozar mı?
Oruç, vücuda dışarıdan gıda girişi gibi durumlarla bozulur. Geniz akıntısı ise kişinin kontrolü dışında gelişir ve besleyici değildir. Bu nedenle Hanefi mezhebi ve genel fıkıh kaynaklarında, geniz akıntısını yutmanın orucu geçersiz kılmadığı belirtilir. Şafii mezhebinde de bu durum, akıntı ağza geldikten sonra bilerek yutulmadığı sürece sorun teşkil etmez. Dolayısıyla geniz akıntısı nedeniyle orucun bozulduğu düşünülmemelidir. Diyanet de bu konuda açıkça orucun devam ettiğini belirtir.
Geniz akıntısı oruca zarar verir mi?
Geniz akıntısı, orucun geçerliliğini ve sevabını azaltan bir etken olarak değerlendirilmez. Bu salgı, dışarıdan besin ya da sıvı alımını temsil etmediği için oruca bir zarar vermez. İslam fıkhında, oruca zarar vermesi için besleyici ya da açlık giderecek nitelikte bir madde alınması gerekir. Oysa geniz akıntısı vücudun kendisinden gelen bir salgıdır. Bu yüzden oruçlu halde burna gelen mukusun boğaza akması, manevi bakımdan oruca olumsuz bir etkide bulunmaz. Dinî kaynaklar ve Diyanet de geniz akıntısının oruca herhangi bir zarar vermediğini net biçimde bildirir ve oruç aynı şekilde devam eder.
Geniz akıntısı orucu zedeler mi?
Oruç, niyet ederek imsak vaktinden iftara dek yeme, içme gibi bilinçli fiilleri terk etmeyi gerektirir. Geniz akıntısı ise kişinin iradesi dışında meydana gelir. Bu durum “orucu zedeleme” kavramıyla ilişkilendirilmez, çünkü zedelenme kavramı, orucun bütünlüğüne dışarıdan müdahale anlamı taşır. Geniz akıntısında böyle bir müdahale bulunmaz. Ayrıca herhangi bir besleyici unsur olmadığı için manevi anlamda da bir eksilme yaşanmaz. Diyanet, geniz akıntısının oruçta bozulmaya ya da sevap kaybına neden olmayacağını açıkça ifade eder. Bu nedenle geniz akıntısı, orucun maneviyatını zedeleyen bir etmen sayılmaz.
Geniz akıntısı orucu etkiler mi?
Oruç üzerinde etki oluşturmak, genel olarak orucu bozmaya ya da geçersiz kılmaya yönelik bir durumla ilgilidir. Geniz akıntısı, normal bir fiziksel tepkime olduğundan orucu ne bozar ne de eksiltir. İstemsiz yaşanan bu akıntı, yeme-içme fiili gibi algılanmaz. Dolayısıyla oruca herhangi bir olumsuz etki yapmaz. İlgili ilmihal kaynakları, vücudun kendi salgılarının yutulmasını orucu etkilemeyen durumlar arasında sıralar. Oruç tutan kişi genzine akıntı geldiğinde, bunu çıkarmak isterse dışarı atabilir ya da istemsizce yutabilir; iki halde de oruca zarar yoktur. Bu sebeple endişe edilmesine gerek kalmaz.
Geniz akıntısı orucu zayıflatır mı?
“Orucu zayıflatmak” ifadesi genellikle sevabının azalması veya orucun kısmen kabul edilmemesi anlamında kullanılır. Ancak geniz akıntısı, oruç sevabını düşüren bir unsur değildir. Vücudun doğal olarak ürettiği salgılar yemek-içmek kapsamına girmez. Bu nedenle genizden gelen akıntı oruçlu halde boğaza inse de manevi değeri azaltan bir durum oluşmaz. İslam âlimleri ve Diyanet, bu konuda görüş birliği içindedir. Geniz akıntısının oruç sevabını eksilttiği yönünde bir bilgi yoktur. Bu yüzden oruç zayıflamaz; normal şekilde tutulur ve sevabı korunarak tamamlanır. Vesvese yapmaya gerek yoktur.
Geniz akıntısı oruç tutmaya engel mi?
Geniz akıntısı kendi başına oruç tutmaya engel olan bir sağlık problemi sayılmaz. Dinimizde, ciddi hastalık veya doktor onayı gibi durumlar dışında oruçtan muafiyet söz konusu değildir. Basit bir nezle, alerji veya burun akıntısı gibi haller oruç tutmaya mani olmaz. Diyanet’in görüşü de geniz akıntısının orucu bozmadığı yönündedir. Bu akıntı kişinin konforunu etkilese de ibadeti geçersiz kılacak bir sonuç doğurmaz. Dolayısıyla “geniz akıntısı var” diye oruçtan vazgeçmek gerekmez. Ağır bir sağlık durumu oluşmadıkça oruç normal biçimde tutulabilir ve ibadet gönül rahatlığıyla sürdürülür.
Oruçluyken geniz akıntısı kaza gerekir mi?
Kaza orucu, oruçlunun bilerek yemek, içmek veya cinsel ilişki gibi fiillerle orucunu bozduğu zaman gündeme gelir. İstemsiz şekilde genze gelen akıntı bu kategoride değildir. Geniz akıntısı yutulsa bile oruç bozulmaz. Dolayısıyla sonradan kaza etme zorunluluğu oluşmaz. Diyanet’in açıklamalarında da “geniz akıntısının bilerek veya farkına varmadan yutulması orucu bozmadığından, kaza orucuna gerek yoktur” şeklinde ifadeler mevcuttur. Vücut tarafından üretilen salgının yiyecek veya içecek gibi kabul edilmemesi sebebiyle böyle bir hüküm verilir. Bu nedenle oruçlu kişi, günün sonunda kaza yapmadan orucunu tamamlar.
Geniz akıntısını yutmak orucu bozar mı?
Geniz akıntısı, çoğu zaman farkında olmadan yutulur. Bu eylem, orucu bozan bir fiil değildir. Hanefi mezhebinde, vücudun kendi salgısını yutmak orucu geçersiz kılmaz. Şafii mezhebinde ise genizden gelen balgam veya akıntı ağza kadar gelip bilerek yutulursa orucun bozulabileceği yönünde detaylı bir hüküm vardır. Ancak unutarak yutma veya istemsiz şekilde boğaza kaçma durumunda Şafii’de de oruç bozulmaz. Diyanet ise genel görüş olarak, geniz akıntısı gibi bedene ait salgıların yutulmasının orucu etkilemediğini ifade eder. Bu yüzden geniz akıntısı yutmak genellikle orucu bozmaz.
Oruçluyken geniz akıntısını tükürmek gerekir mi?
Geniz akıntısını tükürmek şart değildir. Oruçluyken bu akıntıyı fark etmek veya dışarı atmak için her zaman imkan bulunmayabilir. Hanefi mezhebine göre, istendiğinde balgam veya geniz akıntısı dışarı atılabilir ama yutulmasında da sakınca yoktur. Şafii mezhebinde ise akıntı ağza kadar gelip bilerek yutulursa oruç bozulabilir; bu nedenle dışarı atmak tavsiye edilir. Fakat unutarak ya da istemsiz şekilde yutmak yine orucu bozmaz. Dolayısıyla “tükürmek mecburi” gibi bir kural yoktur. Bu akıntı, basit bir salgı olduğundan oruca zarar vermez.
Diyanet'e göre geniz akıntısı orucu bozar mı?
Diyanet İşleri Başkanlığı, geniz akıntısının orucu bozmadığını açıkça belirtir. Bu konuda yayınlanan fetvalar ve ilmihal açıklamaları, “vücudun kendi ürettiği salgıların yutulmasının orucu geçersiz kılmadığı” yönündedir. Yani bu akıntı, dışarıdan bir madde alınması niteliğinde görülmez. Ayrıca besleyici veya susuzluğu giderecek bir unsur da sayılmaz. Diyanet’e göre, farkında olmadan ya da bilinçli yutulan geniz akıntısı nedeniyle orucun bozulduğu iddia edilemez. Bu yüzden oruçluyken boğaza gelen akıntı karşısında endişeye kapılmaya gerek yoktur. Diyanet kaynakları açıkça bu durumu “orucu bozmaz” şeklinde ifade eder.
